HOME - OPLEIDINGEN - Specialist Informatievaardigheden

Specialist Informatievaardigheden

Deze 7-daagse opleiding biedt een upgrade u uw kennis, expertise en skills op het gebied van #informatievaardigheden met o.a.:

  • ontdek nieuwe zoekfuncties binnen Google
  • leer wanneer andere zoekmachines van pas komen
  • ontdek verrassende databanken en portalen
  • exploreer het deep web
  • ga aan de slag met diverse sites en apps om informatie efficiënt op te slaan en te organiseren
  • leer wat #AI kan doen voor uw dienstverlening
  • ontdek wat mogelijk is met AI-zoektechnieken
  • krijg inzicht in #ChatGPT en andere AI-chat applicaties
  • leer sites en apps kennen om informatie te delen en mensen rondom informatie te laten samenwerken
  • leer infographics maken om informatie met meer impact te kunnen overbrengen
  • word specialist op het gebied van nepnieuws en desinformatie en leert doelgroepen zich hiertegen te verweren

Resultaat

Allereerst ontwikkelt u uw eigen informatievaardigheden. Die worden weer helemaal up-to-date: u wordt een echte Specialist Informatievaardigheden. Daarnaast leert u uw doelgroepen (of collega’s) informatievaardiger te maken. U bent in staat om nieuwe diensten aan te bieden, uw aanbod aan workshops uit te breiden en nieuwe producten (bijvoorbeeld infographics) te creëren binnen uw eigen organisatie. Door de opleiding zet u zichzelf binnen uw organisatie prominent op de kaart als een echte Specialist Informatievaardigheden. U collega’s gaan u, door alles wat u hen kunt leren, ook zo zien.

Doelgroep

De Opleiding Specialist Informatievaardigheden is voor iedereen bij wie informatievaardigheden een rol spelen in het werk. Dit kan zijn binnen de bibliotheek, de schoolmediatheek, in de klas of binnen iedere andere organisatie waar het vergaren en delen van informatie centraal onderdeel van het werk is.

Inhoud

Tijdens het traject Specialist Informatievaardigheden komen de volgende onderwerpen aan de orde:

Lesdag 1: Slimmer zoeken I

Strategieën om beter informatie te zoeken, beoordelen en synthetiseren 

  • Omdat iedereen kan zoeken (althans, dénkt dat te kunnen ;)) moet u als informatievaardighedenspecialist iets brengen dat Google en Siri niet bieden. Eén element daarvan is kennis van succesvolle zoekstrategieën. U maakt in dit onderdeel kennis met door informatiewetenschappers ontwikkelde modellen voor het succesvol zoeken en samenbrengen van informatie, zoals het Big6, het IPS-i, het Zeven Pijlers en het ANCIL model. U bepaalt in dit onderdeel welk model het best past bij uw persoonlijke voorkeuren en bij de behoeften van uw doelgroepen. Gewapend met deze bagage kunt u zelfverzekerder en overtuigender aan de slag als informatievaardighedenspecialist.

Optimaal gebruik maken van Google en alternatieve zoekmachines

  • In dit onderdeel leert u alles over Google wat uw doelgroepen willen weten. Aan de orde komen de technieken achter Google, geavanceerd zoeken, zoekoperatoren en zoeken via aanverwante diensten van Alphabet (het moederbedrijf van Google). Ook komen handige trucs aan de orde die uw doelgroepen nog niet kennen. Verder maakt u kennis met alternatieve zoekmachines die uw doelgroepen kunnen gebruiken om andere (vaak objectievere) informatie te vinden dan Google geeft, of waarbij meer privacy gewenst is.

 

Lesdag 2: Slimmer zoeken II

Zoeken met AI

  • Ontdek de mogeklijkheden van AI in de informatiedienstverlening. AI is meer dan de recente hype rondom ChatGPT. AI is here to stay - zeker ook voor elke bibliothecaris en schoolmediathecaris. De toekomst van online zoeken is fundamenteel aan het veranderen. We gaan naar een andere manier van zoeken, maar ook van verifieren, creëren, opslaan en aggregeren. In dit onderdeel duik je in de ontwikkelingen op het gebied van generatieve AI en LLM's (Large Language Models). Natuurlijk leer je zelf ook gebruik te maken van enkele bijzonder handige tools en applicaties. De reacties van deelnemers in de afgelopen edities was zonder uitzondering: Jeee! Dát gaat makkelijk! Tot slot gaan we in op enkele keerzijden van door AI gegenereerde informatie."

Stand-up informatievaardigheden

  • Een goede frontoffice medewerker weet bij elke vraag de klant rechtstreeks naar de juiste boekenkast te leiden. In het digitale tijdperk is het daarnaast van belang de bezoeker direct op weg te kunnen helpen op het internet. In dit onderdeel leet u uw eigen kennis van het internet productief te maken. Daarnaast maakt u kennis met websites die onmisbaar zijn voor iedereen die anderen digitaal wil doorverwijzen. Tot slot verkent u enkele handige tools voor online begeleiding en nazorg bij zoekvragen.

 

Lesdag 3: Slimmer zoeken III

Verborgen informatieschatten: digitale bronnen, portalen en databanken

  • Veel informatie kunt u vinden via de gebruikelijke zoekmachines. Maar er is ook een schat aan informatie waar je uw doelgroepen gelijk naar door kunt verwijzen. In dit onderdeel maat u kennis met parels van het internet: bijzondere bronnen, verrassende websites, geweldige portalen en rijk gevulde databanken waar schatten aan informatie voor uw doelgroepen verborgen liggen. Daarnaast verkent u het Deep (en soms Dark) Web. De reguliere zoekmachines hebben toegang tot een kleine vijf miljard websites. Op die sites staat slechts een half procent van de informatie op het Deep Web staat. In dit onderdeel verkent u de mooiste plekken van dit verborgen deel van het web.

 

Copyright, CC, AVG: hoe het precies zit

  • In eerdere onderdelen heeft u geleerd hoe u doelgroepen kunt empoweren om zelf informatie te laten maken en delen. Wat u niet wilt, is dat iemand van hen een gepeperde rekening op de mat krijgt van Getty vanwege auteursrechtschending of een kind op de foto zet zonder toestemming van de ouders. In dit onderdeel leert u hoe u uw doelgroepen accuraat kunt informeren over de actuele stand van zaken op het gebied van copyright, auteursrecht, beeldrecht, privacywetgeving. Naast deze wettelijke kant gaan we ook in op de richtlijnen van belangrijke platforms zoals YouTube. Ten slotte krijgt u handige tips over waar en hoe u doelgroepen goed rechtenvrij materiaal kunt laten vinden.

 

Lesdag 4: Informatie organiseren en delen

 Informatie bewaren, organiseren en terugvinden

  • Voor uw doelgroepen is informatie terugvinden vaak een groter probleem dan informatie vinden. In dit onderdeel leert u hoe uw doelgroepen een eigen informatiesysteem kunnen opzetten, waarbij ze de informatie tijdens het zoeken handig kunnen opslaan en organiseren. Ook maakt u kennis met apps waarmee doelgroepen informatie die ze toevallig tegenkomen (bijv. na school- of werktijd) kunnen toevoegen aan bestaande dossiers. Daarnaast verkent u tools voor het delen van informatie om beter te kunnen samenwerken. En omdat digitale tools niet voor alles een oplossing bieden, maakt y ook kennis met geheugentechnieken waarmee uw doelgroepen informatie beter kunnen onthouden.

Sharing is caring: Informatie delen, toevoegen & bijdragen

  • Onder meer David Lankes is kritisch op de manier waarop we informatievaardigheden lange tijd hebben vormgegeven. Informatievaardigheden was te lang gericht op het vinden van informatie van anderen. De achterliggende aanname was dat de kennis van autoriteiten (zoals auteurs en uitgeverijen) waardevoller zou zijn dan de kennis van mensen zélf. In een meer op empowerment gerichte benadering van informatievaardigheden moet het vooral ook gaan om het toevoegen van de kennis, informatie en expertise die mensen zélf in huis hebben. In dit onderdeel leert u uw doelgroepen te empoweren door ze vaardig te maken in het delen van waardevolle ervaringen en het toevoegen van nuttige en inspirerende kennis aan forums, databanken en sociale media.

 

Lesdag 5: Nepnieuws en desinformatie 

  • In dit onderdeel leert u doelgroepen bewust te maken van het fenomeen nepnieuws. Allereerst leert u uw doelgroepen te laten verkennen wat nepnieuws nu precies is. Daarbij komen alle vormen van nepnieuws aan de orde, van flagrante leugens tot verborgen propaganda en van hoaxes tot desinformatie. Ook gaan we in op de techniek achter nepnieuws, inclusief trollen en bots. In dit onderdeel leert u voorts hoe u een workshop of lessenserie kunt aanpakken, en welke bestaande producten en programma’s u kunt inzetten. Uiteraard leert u uw doelgroepen ook hoe ze zelf nepnieuws kunnen produceren (onder andere met behulp van enkele hilarische online tools).

Lesdag 6: Infographics maken: informatie visualiseren en presenteren

  • In het digitale tijdperk is zoveel informatie beschikbaar, dat mensen steeds minder tijd hebben om geschreven informatie te lezen. Veel bedrijven, organisaties en instellingen kiezen er daarom voor om hun informatie visueel te presenteren met behulp van infographics. In dit onderdeel leert u uw doelgroepen hun informatie visueel te maken. Aan de orde komen handige gratis en freemium Do-It-Yourself softwareprogramma’s waarmee u infographics kunt maken. In dit onderdeel gaat u met deze tools zelf infographics maken en krijgt u tips hoe u verschillende doelgroepen er zelf met plezier mee aan de slag kunt laten gaan.

Lesdag 7: Infominderen / Successen boeken

 Infominderen: een bewust informatiedieet volgen

  • Via notificaties, pushberichten, pop-ups, feeds en e-mail komt er bij vrijwel iedereen meer informatie binnen dan zinvol te verwerken is. Bij veel internetgebruikers leidt deze ‘information overload’ tot een (meer of minder ernstige) vorm van ‘infobesitas’. In dit onderdeel leert u uw doelgroepen hiervan bewust te maken, leert u ze oplossingsstrategieën te ontwikkelen, en leert u welke digitale tools u kunt inzetten om online consumptie te reguleren. Daarnaast leert u met uw doelgroepen in gesprek te gaan over wat de inhouden van al deze media met u doen, want: 'Je bent wat je opent, aanklikt en bekijkt'. Tot slot gaan we in dit onderdeel in op hoe een gezond en gevarieerd informatiedieet eruit ziet.

Successen boeken als Specialist Informatievaardigheden

  • In dit onderdeel krijgt u strategieën, tips en tricks aangereikt om successen te boeken binnen uw organisatie als Specialist Informatievaardigheden. Uw tankt zelfvertrouwen om zaken echt te veranderen en door het management en/of uw collega’s (nog) meer erkend en op waarde geschat te worden. We bekijken enkele best practices en verkennen de mogelijkheden om nieuwe diensten en workshops aan te gaan bieden binnen uw organisatie, die gewaardeerd  worden waar veel vraag naar zal zijn. Nieuwe informatietechnologieën bieden vele nieuwe kansen – en in dit onderdeel gaat u leren hoe u deze kansen proactief kunt benutten.

Andere trajecten