Informatievaardigheden in tijden van AI, algoritmes en desinformatie

1-daagse intensieve training voor informatieprofessionals, onderwijs- en bibliotheekmedewerkers: Een toekomstbestendige verdieping in digitale informatievaardigheden

Zoeken via Google? Dat kan iedereen. Of toch niet? In werkelijkheid hebben we steeds minder grip op hoe zoekmachines, platforms en AI-systemen bepalen wat we zien en wat niet. We bevinden ons in een complexe informatiemaatschappij waarin feiten, meningen, manipulatie en automatisering in hoog tempo door elkaar lopen. Digitale informatievaardigheden anno nú vragen om méér dan techniek. Ze vereisen kritisch denken, media-inzicht, en het vermogen om AI-gegenereerde informatie te herkennen en te duiden.

In deze vernieuwde cursus herijken we het klassieke begrip informatievaardigheid en nemen we de deelnemers mee in de uitdagingen van vandaag én morgen.

Resultaat

Na deze dag ben je in staat om digitale informatievaardigheden niet alleen technisch toe te passen, maar ook te analyseren, bevragen en bespreekbaar te maken in jouw organisatie of klaslokaal. Je bent voorbereid op een informatierealiteit die volop in transitie is.

Na afloop van de cursus:

Kun je informatiebehoeften beter analyseren en formuleren met aandacht voor bias en algoritmische vertekening.
Weet je hoe je AI-tools (zoals ChatGPT, Perplexity of zoekbots) inzet als zoekinstrument én denkpartner met oog voor valkuilen.
Herken je manipulatieve informatie, deepfakes, synthetische bronnen en AI-gegenereerde content.
Begrijp je de rol van zoekalgoritmes, sociale platforms en recommender systems in het sturen van informatiestromen.
Heb je praktische werkvormen in handen om zelf én met anderen (bijvoorbeeld bezoekers, studenten of collega's) kritisch en strategisch informatie te zoeken en beoordelen.

Doelgroep

Voor professionals in bibliotheken, het onderwijs of informatievoorziening die hun kennis over digitale informatievaardigheden willen actualiseren en verdiepen — met een stevige kritische én toekomstgerichte blik.

Inhoud

Tijdens de cursus komen de volgende onderwerpen aan de orde:

Van informatievaardigheid naar informatiekritiek
Wat betekent informatievaardigheid in een wereld waarin AI zelf informatie genereert?
Vraagarticulatie 2.0
Hoe stel je betere zoekvragen in tijden van prompts, filters en AI-injecties?
Zoeken buiten de bubbel
Over de werking van algoritmes, personalisering, en hoe je filterbubbels actief doorbreekt.
AI als zoekmachine én als bron
Hoe navigeer je tussen feit, fictie en 'plausibele nonsens'?
(Generatieve) desinformatie en deepfakes
Wat is echt, wat is gemanipuleerd en hoe leer je dit herkennen?
Geavanceerde zoekstrategieën en alternatieve zoekplatforms
Denk aan: zoekoperatoren, DuckDuckGo, Wolfram Alpha, Wayback Machine, Perplexity AI, Google Dataset Search en meer.
Platformlogica en informatieklimaat
Wat is de invloed van commerciële logica op de informatie die we vinden?
Van kennis tot presentatie
Hoe presenteer je complexe informatie kritisch en begrijpelijk?